"Montajdır" raporuna şu yüzden güvenilmiyor

~ 09.06.2014, Saygı Öztürk ~

Son se­çim­ler ön­ce­si rüş­vet; yol­suz­luk, ka­ra pa­ra ope­ras­yo­nu kap­sa­mın­da ya­pı­lan ve ço­ğu ya­sal olan ses ka­yıt­la­rı or­ta­ya dö­kül­dü. Ki­mi ba­ka­na 700 bin li­ra­lık sa­at alın­dı­ğı be­lir­len­di, ki­mi­si­ne “rüş­vet çan­ta­la­rı­” git­ti­ği fez­le­ke­ler­de yer al­dı.
Be mü­ba­rek adam ba­ri bu saa­tin ver­gi­si­ni öde de ko­lu­na öğ­le tak. Olay or­ta­ya çı­kın­ca yap­tı­ğı her açık­la­ma, ken­di­si­ni bi­raz da­ha ba­tır­dı. “Sa­yın ba­ka­nım sa­at kaç?” di­ye so­ran has­ta­ne ça­lı­şa­nı­nı işin­den at­tır­dı… Da­ha­sı, bu iş­le­rin Kürt ol­du­ğu için ba­şı­na gel­di­ği­ni öne sü­re­cek ka­dar ola­yı fark­lı yön­le­re çek­me­ye ça­lış­tı. Bu ya­la­nı­na da kim­se­yi inan­dı­ra­ma­dı.

O is­ti­fa­yı anım­sa­ya­lım

Ba­kan­lar is­ti­fa et­ti­ril­di, so­ruş­tur­ma ko­mis­yo­nu ku­rul­ma­sı ka­rar­laş­tı­rıl­dı. An­cak o ko­mis­yon da bir tür­lü ku­ru­la­ma­dı. Amaç, Cum­hur­baş­kan­lı­ğı se­çi­mi ön­ce­sin­de bu ko­nu­la­rın gün­de­me ge­ti­ril­me­si­ni, ko­nu­şul­ma­sı­nı ön­le­mek. Se­çim­ler­den ön­ce Baş­ba­kan ve oğ­lu ara­sın­da ya­pıl­dı­ğı öne sü­rü­len ko­nuş­ma­la­rın da “mon­ta­j” ol­du­ğu­nu açık­la­mak için TÜ­Bİ­TAK ay­lar­ca ni­çin bek­le­di?
TÜ­Bİ­TA­K’­ın yö­ne­tim ka­de­me­sin­de önem­li de­ği­şik­lik­ler ol­duk­tan son­ra “mon­taj ra­po-
­ru­”nun dü­zen­len­me­si kuş­ku ya­rat­tı. Da­ha­sı, ön­ce­ki Baş­kan yar­dım­cı­la­rın­dan Ha­san Pa­laz, Baş­ba­ka­n’­ın evi­nin al­tın­da­ki ça­lış­ma ofi­sin­de bu­lun­du­ğu be­lir­ti­len din­le­me ay­gı­tı­nın ko­nul­du­ğu ta­rih­le il­gi­li ken­di­sin­den “tah­ri­fat ya­pıl­ma­sı­nın­” is­ten­di­ği­ne iliş­kin id­di­ala­rı­nı ve bu ko­nu­da­ki açık­la­ma­la­rı­nı da unut­ma­ya­lım.
Açık­ça­sı ül­ke­miz­de ku­rum ve ku­ru­luş­la­ra gü­ven kay­bol­muş. Ve­ri­len her ra­po­ra kuş­kuy­la ba­kı­lır ha­le ge­lin­miş. Aca­ba o ses ka­yıt­la­rı baş­ka uz­man­la­ra in­ce­let­ti­ril­miş ol­sa yi­ne ben­zer bir so­nuç çı­kar mı? İş­te so­run bu­ra­da. “Mon­ta­j” de­nil­mek­le aca­ba o ka­yıt­lar ger­çek­ten mon­taj mı? İş­te, bu­nun için yurt­dı­şın­da­ki ba­ğım­sız ku­ru­luş­lar­dan da bu ka­yıt­la­rın in­ce­len­me­si ge­rek­ti­ği di­le ge­ti­ri­li­yor.

“Ses ör­ne­ğiy­le kar­şı­laş­tı­rı­lı­r”
Bi­li­şim uz­ma­nı Ta­ci­dar Sey­han, CHP’­nin ön­ce­ki dö­nem mil­let­ve­kil­le­rin­den­di. Mes­le­ği ge­re­ği, TÜ­Bİ­TA­K’­ın ra­po­ruy­la da il­gi­len­di. So­nuç­ta “Böy­le ra­por ol­ma­z” de­di. “Ne­den ol­ma­ya­ca­ğı­nı­” da bi­ze şöy­le an­lat­tı:
“Se­sin ki­me ait ol­du­ğu­nun an­la­şı­la­bil­me­si için ki­şi­den ori­ji­nal bir ses ör­ne­ği al­mak ge­re­kir. Bu kar­şı­laş­tır­ma­da ses­le­rin bir­bi­riy­le ör­tü­şüp ör­tüş­me­di­ği, fre­kans­la­rı­nın ay­nı olup ol­ma­dı­ğı, ar­ka plan se­sin, ko­nuş­ma­yı ne oran­da de­ğiş­tir­di­ği tes­pit edi­lir. Bu­nun be­lir­len­me­si için ay­lar­ca bek­le­me­ye ge­rek yok. En geç iki-üç gün için­de bun­lar ya­pı­la­bi­lir.
Bir se­sin mon­taj olup ol­ma­dı­ğı­nı an­la­ya­bil­mek için ar­ka plan ses­le­ri­ne ve fark­lı­lık­la­rı­na ba­kı­lır. He­ce­ler ara­sın­da fre­kans fark­lı­lık­la­rı­nın olup ol­ma­dı­ğı tes­pit edi­lir. Bu tes­pit son­ra­sın­da han­gi ke­li­me­nin bir­le­şik he­ce­le­rin­de mon­taj olup ol­ma­dı­ğı ra­po­ra ge­çi­ri­lir. Bu ra­por­la­ma her ke­li­me için ay­rı ay­rı ya­pı­lır. Ge­nel bir ra­por­la­ma sis­te­mi, tek­nik bir de­ğer­len­dir­me an­la­mı­nı ta­şı­maz.

Tek­nik de­ğil, si­ya­si ra­por

TÜ­Bİ­TAK ra­po­ru, tek­nik bir de­ğer­len­dir­me­den çok ge­nel bir de­ğer­len­dir­me ni­te­li­ği ta­şı­yor. Ra­po­run ay­rın­tı­la­rı ko­nu­sun­da her­han­gi bir açık­la­ma gö­rül­mü­yor. Fre­kans fark­lı­lık­la­rı ra­po­ra yan­sı­tıl­ma­mış, fark­lı­lık gös­te­ren he­ce­ler tek tek be­lir­til­me­miş. Kal­dı ki he­ce bir­leş­tir­mey­le oluş­tu­ru­lan ke­li­me­le­ri il­ginç ola­rak ni­te­le­ye­rek tek­nik ra­po­ru si­ya­si bir yo­ru­ma dö­nüş­tür­müş­tür. TÜ­Bİ­TA­K’­ın bu ra­po­ru, gü­ve­ni­lir bir ku­ru­mun ya­pı­sı­na uy­mu­yor.
İlk ba­kış­ta baş­ka­sı ta­ra­fın­dan ka­le­me alı­nan bir si­ya­si ra­po­run onay­lan­dı­ğı his­si ve­ril­mek­te­dir. Eğer var ise tüm tek­nik özel­lik­le­ri­ni açık­la­yıp bu ko­nu­da uz­man­lı­ğı olan in­san­la­rın denk mu­ka­ye­se yap­ma­sı­na ola­nak sağ­lan­ma­lı­dır. Ak­si hal­de bu ra­po­run tek­nik özel­lik­le­ri açı­sın­dan tar­tı­şı­lır ol­du­ğu ger­çek­tir. Şu­nun ya­pıl­ma­sı la­zım: Ül­ke dı­şın­da­ki ba­ğım­sız ku­rul­la­ra eş­de­ğer ra­por­la­ma­la­rın yap­tı­rıl­ma­sı­dır.”

“U­zay­lı­lar ha­zır­la­ya­bi­li­r”
Ra­por­da, BİL­GEM Baş­kan Yar­dım­cı­sı L.K. ile Da­nış­man H.A.’nın im­za­la­rı var. Her­hal­de bu ki­şi­ler ra­por­la­rı­nı sa­vu­na­cak­lar­dır. Ra­por­la il­gi­li ko­nuş­tu­ğum bir TÜ­Bİ­TAK yet­ki­li­si şun­la­rı söy­le­di: “Ya­zı­lan ra­por çok ace­mi­ce. Fre­kans­la he­ce­ler­den ke­li­me oluş­tur­mak müm­kün de­ğil. Çün­kü ko­nuş­ma anın­da ki­şi­nin duy­gu­sal du­ru­mu, ar­ka plan­da­ki ses­ler önem­li­dir. He­ce­ler, ke­li­me­ler ek­le­ye­rek o an­da­ki duy­gu­sal du­ru­mu­nu or­ta­ya ko­ya­maz­sı­nız. Eğer, bu iş­ler bu ka­dar ba­sit olu­yor­sa, film sek­tö­rü bu­nu ya­par. Tam an­la­mıy­la saç­ma­lık öte­si bir ra­por dü­zen­len­miş. Bu­na ina­nıl­ma­sı müm­kün de­ğil. Ya­pı­lan ko­nuş­ma­la­rı ha­tır­la­ya­lım. O an­da­ki duy­gu­sal ha­li, ya da ba­kan­la ga­ze­te­ci­nin ko­nuş­ma­sın­da­ki ar­ka plan­dan ge­len ses­le­ri ver­me­niz çok zor. Eğer, uzay­dan ge­lip yap­tı­lar­sa on­la­rı da tak­dir et­mek la­zım.”
CHP’­li Er­dal Ak­sün­ger de, bu ko­nu­la­rı mes­le­ği ge­re­ği ya­kın­dan iz­le­yen bir mil­let­ve­ki­li. “TÜ­Bİ­TA­K’­ın bu ra­po­ru­nu tek­no­lo­jik ola­rak tar­tış­mak da doğ­ru de­ğil. Top­lum­sal al­gı yö­ne­ti­miy­le il­gi­li bir ra­por. TÜ­Bİ­TA­K’­ın gü­ve­nir­li­ği bit­miş­ti­r” di­yor.
Son dö­nem­ler­de TÜ­Bİ­TA­K’­dan 250’yi aş­kın birim yö­ne­ti­ci­si gön­de­ril­di. “Mon­taj­dı­r” ra­po­ru­nun, bu de­ği­şik­lik­ten son­ra çık­ma­sı da hay­li il­ginç de­ğil mi?

Saygı Öztürk | Tüm Yazıları
Hits: 1323