Ne Kadar Dindarmışız

~ 16.02.2013, Ataol BEHRAMOĞLU ~

Yukarıdaki cümlenin sonuna soru ya da ünlem imi (işareti) koymamıza göre anlam değişecek

Soruyla başlayalım

Salı günkü gazetemizde Fırat Kozok arkadaşımızın haberinden Diyanet İşleri Başkanlığının Vatandaş Memnuniyet Anketibaşlıklı bir sormaca yaptırdığını, bu sormacada yurttaşların dindarlık düzeylerinin de ölçüldüğünü öğrendik

(Dil Derneği sözlüğünde anket için soruşturma ve sormaca karşılıkları veriliyor. Soruşturma bence daha çok hukuksal, polisiye bir terim olarak yerleşti. Sormaca daha uygun görünüyor. Fakat bu bir başka konu.)

Diyanet İşleri Başkanlığının Vatandaş Memnuniyet Anketinde başka hangi alanlarda sorular olduğunu bilmiyorum.

Dindarlık konusundaki anket, gerçekten de sormacadan çok soruşturmayı çağrıştırıyor

***

Ne kadar dindarmışız sorusunu izlemeyi sürdürelim.

Zaten gazetedeki haber de Ne kadar dindarsınbaşlığıyla, soru tonlamasıyla verilmiş.

Soruların kimlere, hangi çevrelere yöneltildiğinin bilgisi haberde yer almıyor.

Yanıtlar oldukça ilginç, ama pek de şaşırtıcı değil

Katılımcılardan yüzde 9uÇok dindarım”, yüzde 63üDindarımdemiş Bu yüzde 9, yüzde 63ün içinde mi, dışında mı? Sanırım dışında Buna göre Türkiye toplumunun yüzde 72sinin dindar olduğu sonucu çıkıyor Nitekim yüzde 21.6 oranındaNe dindarım ne değilimdiyen (ne demekse bu!) kararsız bir kitle var

Yüzde 4.7 oranında yurttaşDindar değilimdemişHiç dindar değilimdiyen 1.1 oranında bir yurttaş topluluğu varHerhangi bir dine inanmıyorumdiyenlerin oranı ise yüzde 0.5te kalmış

Şimdi yazının başlığını oluşturan cümlenin sonuna ünlem imini gönül rahatlığıyla koyabiliriz:

Meğer ne kadar dindarmışız!

***

Gerçekten öyle mi?

Bu gibi sormaca sonuçları, soran kişilere ve kurumlara, soruların yöneltildiği kişilere, oluşturulma biçimlerine göre belli ölçülerde de olsa değişir.

Türkiyede herhangi bir dinsel inancı olmayanların genel nüfusa göre oranının yüzde 0.5 gibi neredeyse yüzde 0a yakın bir sayı olduğunu hiç sanmam.

Buna karşılık, Diyanet İşleri Başkanlığının kurumsal dergisinde yayımlandığını öğrendiğimiz sormaca sonuçlarında başka ilginç olgular da var:

Çok dindarolduklarını söyleyenlerin yüzde 61i erkek yurttaşlarımız iken, kadınlarda bu oran yüzde 39Dindarlıkseçeneğinde de erkekler kadınlara fark atmış Kendi payıma bu sonuca hiç şaşırmadım Eşlerini öldürmeyi sıradan bir alışkanlık durumuna getiren erkek yurttaşlarımız arasında benzer bir sormaca yapılsa, nasıl bir sonuç çıkar dersiniz? Büyük olasılıkla hemen hepsi dindar olduğunu, küçümsenemeyecek oranda erkek yurttaşımız ise çok dindar olduğunu söyleyecektir Bu da üzerinde yine ayrıca durulmasını gerektirecek bir başka konu….

***

İlginç sormacanın dikkate değer başkaca birkaç sonucuna daha göz atalım

Evliler bekârlardan, gençler yaşlılardan, liseliler üniversitelilerden daha dindarmış

Buna göre yaş sınırı aşağılara doğru indikçe, dindarlık oranının da yükseleceğinden kuşku duymamak gerek

Böylece, bebekler çocuklardan, çocuklar ergenlerden, ergenler gençlerden daha dindar olabilecektir

Şaka yaptığımı düşünenler varsa, herhalde çok uzak olmayan bir gelecekte dedelerini, ninelerini dinsizlikle suçlayan, Osmanlıca konuşan, eski harflerle okuyup yazmayı savunan ve dahası sadece bu türden okuyup yazabilen torunlarla karşılaşmaya hazır olsunlar

***

Diyanet İşleri Başkanlığının sormacasından yola çıkarak dinsel inançlar, onun da ötesinde Tanrı inancı konusunda yazmayı ve belki şu ara okuduğum kitaplar arasında çok önemli ve ilginç bir tanesinden, Richard Dawkinsin Tanrı Yanılgısından söz etmeyi tasarlıyordum

Başka yazılara…­­

16 Şubat 2013 - Cumhuriyet

Ataol BEHRAMOĞLU | Tüm Yazıları
Hits: 1948