Avukatlık Ka. Tasarısında Disiplinle İlgili Olması Gerekenler (4)

~ 10.09.2012, Av. M. Haşim MISIR ~

Tasarının kanımca asıl dokunulması gereken maddesi 12 (f) bendi ile düzenlenen şirket ortaklığı ve yöneticiliği hususudur. Bu madde mutlak surette yeniden düzenlenmelidir.

Paris Barosu İçtüzüğü ’nün “Ticari şirketlerde görev yapan avukat” başlıklı 6.16.7. maddesinde ayrıntılı düzenleme yapıldığı görülmektedir. Kolektif, adi, sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketlerde komandite ortaklık ile limitet şirketlerde müdürlük ve anonim şirketlerde yönetim kurulu başkanlığının avukatlıkla bağdaşmadığını açıkça görürsünüz.

Anonim, limitet, kooperatif gibi şirketlerin ortaklığı kabul görmekte idi. Çünkü bu şirketlerin ortak özelikleri “esas sermayesi muayyen, borçlarından dolayı mamelekiyle mesul ve ortakların mesuliyetinin taahhüt etmiş oldukları sermaye ile sınırlı” olmaları idi. Avukat taahhüt ettiği pay dışında hiçbir sorumluluk taşımamakta idi.

Ancak Yeni T.T. Kanunu 338. madde gereği tek ortaklı anonim şirket veya limitet şirket kurulabilmesinin mümkün olması ve 549, 550, 511, 553. maddedeki geniş sorumluluklar gerçeği karşısında ticaret şirket ortaklığı veya yöneticiliğine daha dikkatli bakmakta yarar vardır. Sonuçta kamuda filan şirket beni dolandırdı demiyorlar. Filan avukat dolandırdı diyorlar.

Her türlü borçlarından dolayı alacaklılarına karşı sınırsız sorumlu, iflasa tabi olan kolektif ve komandit şirketlerdeki komandite ortaklık yasaktır. Neden, çünkü sorumluluk çok geniş.

Limitet şirketlerde müdürlük neden yasak?

A- T.T. Kanunu’nun 556. maddesinin yollaması ile T.T. Kanunu’nun 309, 336, 341. maddeleri (Yeni TTK 644 yollamasıyla 549, 550, 551, 533) gereği ortaklığı zarara sokan kurucu ortak da dâhil yöneticilerin sorumluluğu payı ile sınırlı olmayıp, bu nedenle oluşan zararlardan şirkete ve şirket alacaklılarına karşı şahsen de sorumludurlar. ( Yargıtay, T.D. 19.01.1970 T. E.5348 K. 208, T.D. 16.11.1970 T. E.2235, K.4464, 11. H.D. 25.11.1980 T. E. 4746, K.5479 kararları) Bu sorumluluk da sonuçta hem şahsi mal varlığı ile icra takiplerine muhatap olmasını gerektirir.
B–6183 Sayılı Amme Alacaklarının Tahsili Usulü Hakkındaki Kanunun mükerrer 35. maddesi uyarınca, şirket vergi borçlarından şahsi mal varlıkları ile sorumludur.
C-3167 Sayılı Çekle Ödemenin Düzenlenmesi ve Çek Hamillerinin Korunması Hakkındaki Kanunun 16/2. maddesinin, “bu suçun, organ veya temsilcisi tarafından tüzelkişi yararına işlenmesi halinde özel hukuk tüzel kişisi hakkında da birinci fıkra uyarınca para cezasına hükmolunur.” hükmü uyarınca da karşılıksız çek keşide eden hesap sahipleri yanında yetkili temsilci sıfatıyla hapis cezası ile cezalandırılır.
D-İcra İflas Kanunu’nun 333/a maddesindeki, “...ticaret şirketlerinde hukuken veya fiilen yönetim yetkisine sahip olanlar.” tanımından dolayı alacaklıların uğradıkları zararlardan şahsen sorumludur.

Görüldüğü üzere limitet şirket müdürlerinin ticari hayatın riskleri ile doğrudan karşı karşıya ve her an ceza tehdidi altında bulunduğu kuşku götürmez bir gerçektir.

Özellikle Yeni TTK 549, 550, 511, 553. madde hükmü karşısında aynı gerekçeler anonim şirket ortak ve yönetim kurulu başkanlığı için de aynen söz konusudur.

Meslek onuru ve kamudaki itibarı yönünden bu riskler asla kabul edilemez.

Türkiye Barolar Birliği Disiplin Kurulu üyeliği görevinde bulunduğum 2001 ve 2009 yılları arasında itirazen gelen en az 5 limited şirket müdürlüğü ile ilgili dosyada hemen tümü limitet şirket müdürü sıfatı ile avukatın oteli, lokantası, meyhanesi olarak anılan işletmeler çalıştıran avukatlarla ilgili idi.

Şapkayı önümüze koymamız meslek onurunu her boyutta korumamız gerektiğine içtenlikle inanmamız gerekir. Ya avukat olursunuz ya tüccar. Bir koltukta iki karpuz gitmiyor. Mutlak biri düşüp kırılıyor. Ne yazık ki bu da avukatlık oluyor.

Kırk yıllık meslek yaşamımda dolaylı dolaysız avukat olup da ticaret yapmaya da heveslenen ve ticareti başaran bir tek avukat görmedim. Yanlışta ısrar da ancak yukarda belirttiğim sahtekârlıklara pirim veriyor. Yanlıştan dönülmeli ticaret şirketlerinde avukatların ortaklıkları dahi düşünülmeli, yöneticilikleri kesinlikle yasaklanmalıdır.

Av. M. Haşim Mısır
 

Av. M. Haşim MISIR | Tüm Yazıları
Hits: 2202