Cumhuriyet'ten tadımlık yanlışlar!

~ 15.12.2014, Attila AŞUT ~

Bu hafta iğneyi Cumhuriyet gazetesine batırıyoruz! Doğrusu, dizgi ve yazım yanlışları bakımından, onun da BirGün’den aşağı kalır yanı yok! İşte “en pahalı” gazetemizden “tadımlık” (!) örnekler:

-“CHP Ankara Milletvekili Aylin Nazlıaka, hayat pahalılığının en çok kol gücüyle çalışanları vurduğuna dikkat çekerek, ‘Asgari ücreti geçer ücret olmaktan çıkarmanın yolunun yetişmiş ara eleman gücünden geçiyor’ dedi.” (“Pahalılık kol gücünü vuruyor” başlıklı haberden. Cumhuriyet Ankara, 29 Mayıs 2013, s. A2).

(Uzun tümcedeki “yolunun” sözü, “yolu” olacak.)

-“Başbakan, Bahçeli hakkında 20 bin liralık tazminat davası açılmıştı.” 

(“ ‘Şerefsiz’in bedeli 8 bin lira” başlıklı haberden. Cumhuriyet, 29 Mayıs 2013, s. 8).

(Yüklem, “açılmıştı” değil “açmıştı” olacak.)

-“Süreci irdeleyip yaşananları hukuk özde bir saymayarak düpedüz bir ‘siyasi dava’nın kurbanı olduklarını ileri sürenleri haklı göstermek için ‘hesaplaşma’ sözcüğünden daha iyisi bulunamazdı.” (Mümtaz Soysal, “Deyim Hatası”, Cumhuriyet, 7 Ağustos 2013).

(Bu denli karışık bir tümcenin içinden çıkabilene aşk olsun!)

-“Alaaddin Yüksel başkanlığında toplanarak gündemindeki konuları görüştü.” (“Ankara seçime hazır”, Cumhuriyet Ankara, 19 Temmuz 2014).

Öznesi buharlaşmış bu tümcenin gerçekte şöyle olması gerekiyor: “İl Koordinasyon Kurulu, Vali Alaaddin Yüksel başkanlığında toplanarak gündemindeki konuları görüştü.”

-“Ahmet Erhan’ın için gerçek dört tutku vardır: Şiir, aşk, futbol, at yarışları. (…) ‘12 Eylül Şairi’ derler. Oysa, o şiirlerin hepsi darbeden önce yazmıştır.” (“Bir ‘Alacakaranlık Kuşağı’ Şairi”, Sıddık Akbayır, Cumhuriyet Kitap, 29 Ağustos 2013, Sayı: 1228, s. 4).

(İlk tümce “Ahmet Erhan için…” diye başlamalı, ikinci tümcenin yüklemi ise “yazılmıştır” olmalıydı.)

-5 Eylül 2014 günlü Cumhuriyet Bilim-Teknoloji ekinde kapaktan duyurulan bir yazının başlığı: “Testesteron eksikliği tedavi edilmeli mi?”

(Doğru sözcük “testosteron”)

-“…Washington, Cumhurbaşkanlığı seçiminin ardından Türkiye ile real politikaya dayalı ilişkilerini sürdürmek istiyor.” (Cumhuriyet, 6 Eylül 2014, Dış Haberler sayfasında yer alan “Obama’dan Ankara’ya elçi sürprizi” başlıklı haber).

(Doğru tanım “reel politika” olacak.)

-“… sanatçının ‘Fear Google’ (Google’dan Kork) konteptiyle hazırladığı sergisinde sunulacak.” (“Sızdırılan çıplak fotoğraflar sergide” başlıklı arka sayfa haberi, Cumhuriyet, 6 Eylül 2014).

(Doğru sözcük “konseptiyle” olacak.)

-“Peki, gazeteciler “halkın bilgilenme hakkı” adına özgürce çalışabilecekleri, editöryal bağımsızlık dediğimiz, yayınların kimseden korkmadan yapılabileceği bir dönem başlayacak mı?” (Orhan Erinç, “Gazetecilere Son Darbe…”, Cumhuriyet, 15 Eylül 2014).

(“Editöryal” değil “editoryal”. Ayrıca “gazeteciler”den sonra “için” sözcüğü gerekiyor.)

-“Türk Ceza Kanunu’nun 112. maddesi şöyle diyor: “Cebir veya da tehdit kullanarak…” (Ali Sirmen, “R. Pekünlü’nün Suçu Ne?”, Cumhuriyet, 27 Kasım 2014).

(Yasa maddesi aktarılırken bile özenli davranılmıyor.)

-“Ankara Devlet Tiyatrosu oyuncusu Tuncer Yığcı, Ankara Ekin Tiyatrosu’nda konuk oyuncu olarak Ordu’ya turnedeyken…” (“Türkiye’yi göreve davet ediyorum”, Cumhuriyet, 27 Kasım 2014, Kültür Sayfası).

(Doğru tümleç: “Ordu’da turnedeyken…”)

-“Toplumun şiirin öncüsüydü.” (“Apaydın’ı kaybettik”, Cumhuriyet, 28 Eylül 2014, Kültür sayfası).

(Talip Apaydın için kurulan bu tümce hem anlatım, hem içerik açısından yanlış! Haberde geçen “toplumun şiirin öncüsü” nitelemesi herhalde “toplumcu şiirin öncüsü” olacaktı. Ancak tümcedeki Türkçe yanlışını düzeltsek de sorun çözülmüş olmuyor. Çünkü haberde bilgi yanlışı da var. Talip Apaydın daha çok öykü ve roman alanında ürün vermiş bir yazardır. Şiir denemeleri olsa da, toplumcu şiirin öncüsü sayılmaz.

-“Apaydın, köy edebiyatını izleyen yazarlar arasında ilk sıralarda da yer alıyordu.” (Aynı haberden). Haydi “ilk sıralarda”yı anladık da, “ilk sıralarda da…” ne demek? Bu tümcede “da” bağlacının yeri var mı?)

-“Beyin enfaktüsü teşhisi konan yazar, dün saat 16.00 sıralarında yaşamını yitirdi.” (Aynı haberden).

(Burada da “enfarktüs” sözcüğü “enfaktüs” diye yazılmış… “Kültür” sayfasında yer alan bir haberde bu kadar yazım ve bilgi yanlışı çok değil mi?)

Attila AŞUT | Tüm Yazıları
Hits: 1064