Dikkatler Suriye’de büyüyen iç savaşa ve Mısır’da sonu gelmeyen siyasi karmaşaya dönmüşken, “Mağrip”te Arap Baharı açısından umut verici olumlu gelişmeler yaşanıyor.
Bu da biraz şaşırtıcı, zira daha oturmuş sayılan Mısır’ın bölgedeki demokratik devrimlerin öncülüğünü yapması bekleniyordu.
Fakat Mısırlı generallerle Müslüman Kardeşler arasındaki siyasi çekişme süredursun, Tunus ve Libya’dan bu açıdan iyi haberler geliyor. Bugün Tunus’taki gelişmelere bakmak istiyoruz.
Gannuşi yeniden seçildi
“Arap Baharı”nı tetikleyen Tunus halkı Zeynel Abidin’i devirdikten sonra geçen yıl seçimlere gitmişti. Müslüman Kardeşler hareketinden ilham alan Ennahda partisi, yeni anayasayı hazırlayan “Ulusal Kurucu Meclis”teki sandalyelerin yüzde 41’ini kazanarak, iki laik parti ile birlikte bir koalisyon hükümeti kurmuştu.
Bu arada Ulusal Kurucu Meclis de, Aralık 2011’de, merkez soldaki laik “Cumhuriyet için Birlik” (Al Mottamar) partisi başkanı ve insan hakları savunucusu Moncef Marzuki’yi ezici çoğunlukla geçici cumhurbaşkanı seçmişti.
Ennahda’nın İslami aidiyeti başta bazılarını endişelendirdiyse de, partinin lideri Raşid Gannuşi, başından beri liberal ve demokratik bir görüntü vermeye özen gösterdi. Gannuşi, İslami yönetim isteyen aşırı dincilere fazla ılımlı gelmesine karşın, partisinin geçen hafta yapılan kurultayında ezici çoğunluk tarafından yeniden başkan seçildi.
Fransa’ya minnettarlık
Ennahda, kurultay sonunda kabul ettiği bildiride de, “merkezci” ve “ılımlı” aidiyetini teyit ederek, demokratik kültüre dayalı sivil bir yönetimi desteklemeyi vaat etti.
Ennahda ayrıca, diktatörlüklere ve otoriter eğilimlere fırsat tanımamak için güçlü başkanlık sistemi yerine parlamenter düzeni desteklediğini de vurguladı. Bizde süren “başkanlık sistemi” tartışmaları ışığında bu husus dikkat çekiyor.
Bu arada Cumhurbaşkanı Marzuki, bir dizi nesnel ekonomik ve sosyal nedenden dolayı ülkesi açısından en önemli ülke konumundaki Fransa’ya geçen hafta bir ziyarette bulundu. Cumhurbaşkanı Hollande ile görüşen Marzuki, ayrıca 2006’dan bu yana Fransız Parlamentosu’nda konuşan ilk yabancı devlet başkanı sıfatıyla Fransız milletvekillerine hitap ederek önemli mesajlar verdi.
Parlamentonun kalabalık oturumdaki konuşmasına, “Tunus devrimine ilham veren ve Aydınma Çağı’nın ürünü olan Fransa’yı selamlayarak” başlayan Marzuki, “Tunus halkının sevdiği ve saydığı Fransa’ya duyduğu minnettarlığı” iletti.
Tunus nereye kaydı?
Marzuki, defalarca alkışlandığı konuşmasında ayrıca çarpıcı ifadelerde bulunarak, “Bana sıklıkla bir soru soruluyor: Tunus İslamcılık labirentine mi kaydı? Bunun yanıtı hayırdır. Tunus demokrasi labirentine kaymıştır” diye konuştu ve şöyle devam etti:
“Gelecekte Arap dünyasında demokratik olan İslami kökenli partiler çıkacaktır. Ennahda Tunus’un bu açıdan sunduğu bir prototiptir. Sonuçta İslamcılığın Erdoğan’dan Taliban’a kadar uzanan geniş bir yelpazeyi temsil ettiğini çoğu kez unutuyoruz.”
Tunus’ta İslamcı oyların laik oylarla eşit olduğunu da söyleyen Marzuki, herhangi bir iktidarın bu eksende dışlayıcı olmaya çalışmasının ülke nüfusunun yarısını göz ardı etmek anlamına geleceğini de vurguladı.
Ülkesinde “inanç özgürlüğü” ve “sanatsal yenilikler” nedeniyle bazı ihtilafların yaşanması olasılığını göz ardı etmeyen Marzuki, buna rağmen medyanın Tunus’ta hiç bir zaman bugün olduğu kadar özgür olmadığını vurgulayarak şöyle konuştu:
“Ben şahsen basın özgürlüğünün en kötü ve çarpık sonuçlarını, medyayı susturmaya çalışmaya tercih ederim. Ne mutlu ki günümüz Tunus’unda bunu yapmak zaten imkansız olmuştur.”
Belki yanılıyoruz, ama Marzuki’nin Fransız düşünürü Voltaire’i çağrıştıran bu aydın sözlerinin satır aralarında, eleştirel medyaya fazla tahammülü olmayan Başbakan Erdoğan ile AKP’ye de bir mesaj varmış gibi geldi.
Özetle, Marzuki ve Gannuşi liderliğindeki Tunus, Fransa ve Avrupa ile olan ilişkilerin sağladığı avantajları da akılcı bir şekilde değerlendirmesi halinde, başkaları yerinde sayarken zaten tetiklemiş olduğu Arap Baharı’nın başarı hikayesi olarak sivrilecektir.
(Milliyet)
