Putin-Medvedev ve Erdoğan-Gül modelleri tartışılırken tam; modelin Rusya ayağında bir “istemezük isyanı” çıktı.
Oyları yüzde 64’ten yüzde 45’e gerileyen Putin’in “Birleşik Rusya” partisi pazar günkü seçimleri ilk sırada göğüslemesine rağmen; 2007’den bu yana kaydettiği 14 puanlık gerileme nedeniyle hezimete uğramış sayıldı.
Bu geri gidişin, üstelik “hile” iddialarının teslim aldığı bir seçim sonucunda ortaya çıkması, hezimetin çapını ağırlaştırdı ve başkent Moskova başta olmak üzere, Rusya’nın çeşitli kentlerinde protestolar, gözaltılar yaşandı.
“Rus usulü” Putin-Medvedev modeli için bunlar iyi bir başlangıç olmadı.
Putin, marttaki başkanlık seçimleri için; pazar günkü sınavı, bir referandum olarak görüyordu.
“Emanetçi” Medvedev’e 4 yıllığına devrettiği devlet başkanlığı koltuğuna, mart seçimlerinde yeniden sahip çıkmayı uman Rusya Federasyonu Başbakanı; böylece 2024’e dek -altışar yıldan toplam 12 yıl!- “çarlığını” sürdürmeyi umuyor…
2000-2008 aralığında zaten 8 yıl devlet başkanı olarak Rusya’yı yöneten Putin; 1928-53 dönemine damgasını basan Stalin gibi tıpkı, böylelikle 24 yıl ülke kaderinde tek söz sahibi olacak!
2024’te artık 72’sine girecek olan Putin’den, Medvedev de icabında emaneti bir 12 yıl daha alıp, bu ortak “misyonu” 2036’ya dek devam ettirebilecek.
Hafta sonu yapılan seçimlerin ardından “Putin’siz Rusya!” ve “Devrim!” sloganlarıyla meydanlara inen muhalifleri işte isyan eşiğine getiren dinamik, bu “Mezara dek Putin” senaryosu oldu.
‘Oyu sayan önemli!’
Biçimsel meşruiyeti dahi zorlayan hileli hurdalı sandıkla; Putin-Medvedev ikilisinin bir kuşak boyu daha ufuktan çekilmeyecek olması, muhalifleri çıldırttı.
Putin-Medvedev ikilisince güz başında gündeme getirilen bu “demir ortaklık”; ortaya atıldığı günden beri sinirleri germişti ve internette çoktan tepkisel refleksler filizlenmişti.
“Tek adam” Putin ve “emanetçisi” Medvedev, ne var ki bu haleti ruhiye ile dünyanın dört bir yanında esen “öfke protestolarını” tamamıyla göz ardı ederek, “dönüşümlü ortaklık projelerinde” -sandığa hile karıştırmak pahasına- ısrar ettiler.
‘En kirli seçim’
Birden çok oy kullanan seçmenden tutun da önden hazırlanan oy pusulalarıyla sandıkları doldurmaya; devlet memurlarını baskı altına almaya, valiler ve devlet imkânlarını hükümet partisi için seferber etmeye, blok halinde bazı yöreleri “Birleşik Rusya” için oy vermeye zorlamaya dek, akla gelen her hile denendi.
Çeçenler örneğin, Putin’in partisine yüzde 99.47 gibi akıl sınırlarını zorlayan çoğunlukla oy vermeye “mecbur bırakıldı”.
Oyların sayımlarında da “Oyu kimin verdiği önemli değil, kimin saydığı önemli!” diyen Stalin düsturları kullanıldı. Usulsüzlükler, seçimlerin “Sovyetler’in çöküşünden bu yana yaşanan en kirli seçim” damgasıyla yaftalanmasına yol açtı.
4 Aralık’taki parlamento seçimleri gerçekten Rusya’nın en kirli seçimi midir, değil midir, bunu bilmek güç ama bu “kirli seçimi”, önceki kirli seçimlerden ayıran fark, bu defa ilk kez “siyasi faktör” olarak devreye giren “internet kuşağı” oldu.
Medvedev-Putin ikilisi, bu kuşağı, görünen o ki hiç hesaba katmadı.
Oysa aynı kuşak, komşu İran’daki hileli 2009 seçimlerinin ardından tüm İran’ı sokağa dökmüş; “Benim oyum nerede?” isyanıyla dünyayı sarsmıştı.
Aynı “internet kuşağıyla” Arap ülkeleri -şimdi artık kırağı çalsa da!- ilk kez baharı yaşadılar. Hiç düşünülmeyecek ülkelerde, diktatörleri kovaladılar.
‘Hırsızlar partisi!’
Rusya’daki Putin isyanı, işte böyle bir genel iklimin sonucu.
Birkaç yıl öncesinde kimsenin uzun boylu peşine düşmeyeceği “seçim hileleri”, sokak protestolarına daha konu olmadan önce, “internet sitelerini” teslim aldı. İki yıl önce büyük skalada İran’da yaşandığı üzere; protestoların fitili öncelikle internet ortamlarında ateşlendi. Muhalifler sitelerde Putin’in partisine; “dolandırıcılar ve hırsızlar partisi” adını taktı ve Ahmedinejad İranı’nda yaşandığı gibi tıpkı, sandıklarda tanık olunan usulsüzlükleri videoya alarak birer birer “web”de yayımladı.
Putin-Medvedev ikilisi -“zamanın ruhuna” aykırı düşen- bu kapalı devre al gülüm ver gülüm “dönüşümlü güç paktını” kurarken; attıkları adımın artık fena halde anakronistik kaçtığını düşünemedi…
İsyan kuşkusuz dallanıp budaklanmadan, şimdi seri biçimde denetim altına alınacak. Putin, marttaki seçimlere planlandığı gibi girecek ve kuşkusuz seçilecek. Ancak karizması çizilen Rus lider; bir daha kolayına artık “o Putin” olamayacak.
Putin-Medvedev modeli anavatanında böyle gol yerken bizde hâlâ ciddiye alınan bir referans oluşturuyor. Hayret ki ne hayret!..
Dünya, zaman, şartlar değişiyor.
Ama Türkiye’nin, yurttaşını hesaba katmayan kaskatı “güç dili” hiç değişmiyor.
Ne acı değil mi?
(Cumhuriyet)
